در تعریف سوله می‌توان گفت که سازه‌ای فلزی با سقفی شیب دار است و کاربرد آن در مکان‌هایی مانند تعمیرگاه، سالن ورزشی، انبارها و سازه‌های ساختمانی است.
ساخت متفاوت سوله با سایر سازه‌ها به دلیل کاربرد صنعتی آن است. تفاوت سوله با سایر سازه‌ها در قاب‌های شیب‌داری است که مورد استفاده قرار می‌گیرد و سوله دهانه بزرگتری نسبت به سایر سازه‌ها دارد.
توجه داشته باشید جهت ساخت سوله، امکان استفاده از پروفیل‌های موجود در بازار وجود ندارد و دلیل آن این است که ابعاد و سایز تیرها و ستون‌ها بزرگ‌تر است و بایستی برای ساخت آنها از تیر ورق استفاده نمود.
انواع پوشش سوله:
در صنعت، پوشش سوله دو نوع است پوشش سقف سوله و پوشش بدنه سوله، که پوشش بدنه نیز دارای دو نوع داخلی و خارجی است.
پوشش سقف سوله
از جمله مهم‌ترین بخش‌های مربوط به ساخت سوله، ساخت سقف سوله است که همواره مورد توجه ویژه طراحان و مهندسان سوله بوده است. انواع مختلف پوشش سقف سوله مورد استفاده قرار می‌گیرند که انتخاب این پوشش‌ها بستگی به نوع سوله و خدمات ارائه شده در آن و منطقه جغرافیایی که سوله قرار است در آنجا برپا شود، دارد.
سقف سوله در تعیین وزن و ساخت سوله سبک بسیار تاثیرگذار است زیرا بخش عمده کار ساخت سوله مربوط به سقف آن است. سوله سبک سوله‌ای نیست که متفاوت از سازه‌های امروزی باشد بلکه سوله سبک سوله‌ای است که مواد و اجزای به کار رفته در ساخت آن دارای کیفیت بالا و در عین حال وزن کم باشند که این اصل بایستی در کلیه فرآیند ساخت سوله از جمله فندانسیون سوله، پوشش دیواره‌ها و سقف و اسکلت مورد توجه قرار گیرد.
از تاثیرگذارترین بخش‌های ساخت سوله، بخش مربوط به سقف آن است کا بایستی پس از اجرای اسکلت سوله سقف سوله نیز مورد توجه ویژه قرار گیرد. مهم‌ترین و اساسی‌ترین بخشی که باید پس از اجرای فونداسیون و اتمام مرحله مربوط به نصب اسکلت سوله انجام گیرد پوشش سقف سوله است.
انواع مختلف پوشش سقف سوله:
پوشش سقف سوله با توجه به نوع کاربری آن سه نوع را شامل می‌شود از جمله:
ساندویچ پانل:
نوع پرطرفدار و رایج پوشش سقف سوله ساندویج پانل است که در ساخت سوله سبک مورد استفاده قرار می‌گیرد و علت نامگذاری آن نیز به این دلیل است که مواد عایق بین دو ورق لایه که مشابه ساندویچ است قرار می‌گیرند.
مزیت‌های پوشش سقف سوله ساندویج پانل عبارتند از:
- استحکام بالا در برابر حوادث خارجی و طبیعی نظیر زلزله
- عایق خوبی برای صدا و رطوبت هستند زیرا مواد عایقی با کیفیت میان دو لایه فولادی محکم قرار گرفتند.
- سرعت بالا در نصب نسبت به سایر پوشش‌های سقف به دلیل پیش ساخته بودن که در نتیجه این امر باعث کاهش زمان اجرا و در نهایت کاهش هزینه ساخت می‌شود.
- به دلیل استفاده از مواد عایق با حجم بالا ولی چگالی پایین و تعبیه شدن آنها میان دو لایه ورق فولادی سینوسی این نوع از پوشش سقف سوله بسیار سبک است و در نتیجه به سقف فشار کمتری وارد می‌کند.
- به دلیل ایجاد یکپارچگی در سقف پس ازنصب سوله، استفاده از تیرهای عرضی حمایت کننده سقف کاهش می‌یابد.
کاربرد پوشش سقف سوله از نوع ساندویچ پانل عبارتند از:
- سقف‌های اماکن ورزشی
- سوله‌های صنعتی
- آشیانه هواپیما
- سردخانه
- و انواع دیگر
پانل ساخته شده از ورق گالوانیزه:
به منظور محافظت از ورقهای فولادی و آهنی در برابر زنگ زدگی و خوردگی آنها را با ورق روی پوشش می‌دهند که پوشش سقف سوله پانل ساخته شده از ورق گالوانیزه باعث می‌شود از زنگ زدگی و خوردگی مصون باشند حتی در صورتی که پوشش روی آنها کنده یا شکسته شود که به این روش گالوانیزه کردن ورقهای فولادی یا آهنی گفته می‌شود و ورق‌ها نیز گالوانیزه نام دارند. تولید ورق گالوانیزه در کارخانه به دو شکل رول فرم و فابریک صورت می‌گیرد.
مزایای استفاده از پانل تهیه شده از ورق گالوانیزه برای پوشش سقف سوله عبارتند از:
- از لحاظ اقتصادی به صرفه است زیرا هزینه کمی برای خرید و نگهداری و تعمیر آن پرداخت می‌شود.
- دوام و ماندگاری بالا و طول عمر زیاد
- به صورت خودکار و اتوماتیک در مقابل حوادث و مخاطرات طبیعی مقاوم است.
- مقاومت بالا در برابر خوردگی و پوسیدگی
کاربردهای استفاده از پانل ساخته شده از ورق گالوانیزه در ساخت پوشش سقف سوله عبارتند از:
عمده استفاده از این ورق‌ها در صنایعی است که قصد کنترل و جلوگیری از خوردگی را در آنها داریم.
-
ساختمان‌ها
- لوازم خانگی
- خودروسازی
- و به صورت کلی اغلب صنایع فلزی
استفاده از پلی کربنات در پوشش سقف سوله:
استفاده از پلی کربنات برای پوشش سقف سوله مشابه شیشه است با این تفاوت که سخت‌تر و مقاوم‌تر از آن است. تنوع بالای پلی کربنات باعث شده تا بتوان از آن در سازه‌هایی با مصالح ساختمانی مختلف و در بخش‌های گوناگون سازه بهره برد.
مزایای استفاده از پلی کربنات برای پوشش سقف سوله عبارتند از:
- استفاده بهینه از انرژی خورشید
- بهینه سازی هزینه‌های مربوط به مصرف انرژی به علت دولایه بودن این ورق‌ها و قابلیت استفاده در فصول مختلف سال
- مقاومت بالا در برابر ضربه
- شفافیت بالا
- سبک وزن بودن و سهولت در حمل و نقل و نصب
- ایجاد زیبایی و تنوع بیشتر در محیط به علت تنوع رنگی بالا، نسبت به سایر پوشش‌‌هایی که در سقف سوله مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کاربردهای استفاده از پلی کربنات برای پوشش سقف سوله شامل موارد زیر است:
-
نورگیر سقفی در سوله‌های دامداری
-
سوله فروشگاهی
-
انبار
-
پارکینگ عمومی
-
سالن ورزشی
-
گلخانه
توری مرغ:
توری مرغ نوع دیگری از پوشش سقف سوله است که به سبک‌ترین و نازک‌ترین توری‌های شش ضلعی موجود در بازار اطلاق می‌شود. کاربرد این توری‌ها در مواقعی است که بخواهیم پشم شیشه را به سقف متصل کنیم تا خاصیت عایقی یعنی مقاومت و دوام سقف را افزایش دهیم. دلیل استفاده از پوشش سقف سوله توری مرغ به عنوان محافظ پشم شیشه به این علت است که تعویض آن بسیار دشوار است پس باید ورقهای مورد استفاده قرار گیرد که در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاوم باشد در نتیجه بهترین انتخاب توری مرغ است زیرا در طی زمان کمتر دچار خوردگی می‌شود.
عایق‌های مورد استفاده در پوشش سقف سوله:
در پوشش سقف سوله به عایق‌هایی احتیاج داریم که بین سقف و پوشش سقف قرار می‌گیرند تا از هدر رفت انرژی جلوگیری کنند و همچنین عایق صدا نیز محسوب می‌شوند که با توجه به کاربرد انواع مختلفی را شامل می‌شوند. انواع این عایق‌ها عبارتند از:
-
پشم شیشه
پشم شیشه ساخته شده از الیاف معدنی و مواد بازیافتی حاصل از ذوب شیشه است که به صورت رشته‌های سوزنی شکل ریز درآمده است. پشم شیشه در برابر گرما بسیار مقاوم است به صورتی که قابلیت تحمل گرما تا ۵۰۰ درجه را داراست و به همین دلیل در هنگام بروز آتش سوزی مقاومت بالایی دارد. به میزان افزایش مقاومت پشم شیشه، گرما کمتر هدر می‌رود و در نتیجه هدر رفت انرژی نیز کمتر خواهد بود.
-
پشم سنگ
مقاومت دمایی پشم سنگ بین منفی ۳۰ درجه الی مثبت ۷۵۰ درجه است و ۱۳۰۰ درجه نقطه ذوب آن است. این عایق انتقال حرارت بسیار کمی دارد یعنی گرما را منتقل نمی‌کند و اجازه خروج آن از محیط را نمی‌دهد. در مقایسه با دیوار بتنی ۳۳ برابر و دیوار آجری ۲۲ برابر، قدرت عایقی بالاتری دارد. با بروز آتش سوزی سازه‌های فلزی با از دست دادن مقاومت مکانیکی خود فرو می‌ریزند به همین دلیل استفاده از پشم سنگ به عنوان عایق سقف که در برابر حرارت بالا مقاوم است می‌تواند محافظ خوبی برای سقف سوله باشد.
-
فوم
فوم از جمله مشتقات صنایع پلیمری محسوب می‌شود و از ترکیب این پلیمرها با گاز حالت اسفنجی حاصل می‌شود. فوم‌ها انواع مختلف سخت و نرم با چگالی و وزن‌های گوناگون را شامل می‌شوند که انتخاب و استفاده از آنها با توجه به ویژگی‌های هر کدام صورت می‌گیرد. فوم‌های پلی یورتان، پلی اتیلن و پلی استایرین از جمله انواع مختلف فوم‌ها هستند. فوم مورد استفاده به عنوان عایق صوتی و حرارتی پوشش سقف سوله در ضخامت‌های ۱۰، ۲۰، ۳۰ و دارای عرض ۱ متر و طول ۵۰ متر مورد استفاده قرار می‌گیرد. به منظور نصب این نوع از عایق باید از توری مرغ یا توری پلاستیکی استفاده نمود که به دلیل قابل شست و شو بودن توری پلاستیکی، استفاده از آن در اولویت قرار دارد.
-
کارتن پلاست
کارتن پلاست ورقی مدرن که قابلیت بازیافت و انعطاف پذیری دارد و در عرض ۲۰۰۰ میلیمتر و ضخامت ۲ الی ۱۴ میلیمتر و در طیف‌های رنگی مختلف تولید و عرضه می‌شوند.
عامل مهمی که باعث شده این عایق برای استفاده در پوشش سقف سوله مورد استفاده قرار گیرد مقاومت بالای آن در برابر شرایط و عوامل شیمیایی و فیزیکی مختلف است.
نکاتی که باید در پوشش سقف سوله رعایت گردد:
به منظور ساخت سوله صرف هزینه پایین اهمیت ویژه‌ای دارد و مواردی مانند سرعت نصب سوله، کاهش زمان مربوط به اجرای سازه، کاهش هزینه‌های اجرایی شامل حقوق و دستمزد کارگران و هزینه پرداختی بابت خرید مصالح بسیار مهم است. علاوه بر این موارد، نکته مهم و قابل توجه دیگر در ایجاد پوشش سقف سوله، عایق بندی سوله از لحاظ دما و صوت است.
با توجه به موقعیت مکانی و شرایط جوی و محیطی که سوله در آنجا واقع است احتمال خوردگی یا پوسیدگی آن وجود دارد به همین دلیل باید پوششی را برای سقف و کلیه دیوارهای سوله انتخاب شود که در برابر خوردگی و رطوبت نیز مقاوم باشد.
انتخاب پوشش سقف سوله بر اساس کاربرد آن
برای انتخاب پوشش سقف سوله بایستی از کاربرد نهایی سوله آگاهی داشت.
- پوشش مورد استفاده در سوله‌هایی با کاربرد بهداشتی و مواد غذایی: ساندویچ پانل، کارتن پلاست و پشم سنگ است.
- در سوله‌های مورد استفاده در سردخانه‌ها، استفاده از پوشش ساندویچ پانل کاربرد دارد.
- سوله‌هایی که همواره و به صورت دائم نیاز به شست و شو دارند مانند سوله‌های دامداری، مرغداری و کشتارگاه باید از پوشش‌های پشم شیشه، کارتن پلاست و ورق استفاده نمود.
- پوشش مناسب برای سقف سوله‌های کارگاهی و خشک نیز پشم شیشه، توری مرغ همراه با ورق سینوسی است.
